In drie stappen naar beter leesonderwijs

Lezen is dé sleutel tot succes op school en in de maatschappij. Toch verlaat op dit moment maar liefst een op de vier kinderen het basisonderwijs met onvoldoende leesvaardigheid om goed mee te doen in de samenleving. Hoe breng je daar als leerkracht verandering in? Delubas zet de drie belangrijkste stappen op een rijtje.

Stap 1: Vergroot het leesplezier in je klas

Kinderen die niet gemotiveerd zijn om te lezen, maken weinig leeskilometers. Ze belanden daardoor in een vicieuze cirkel: ze lezen weinig en worden er dus ook niet beter in. Het gebrek aan vooruitgang is weer dodelijk voor de motivatie, met als gevolg dat ze nóg minder gaan lezen. Omgekeerd bestaat er gelukkig ook een positieve leesspiraal. Goede lezers zijn gemotiveerd om te lezen: ze doen moeite om te lezen en kiezen uitdagende boeken uit. Zo worden ze nog betere lezers, en stijgt hun motivatie verder.

Tips voor in de klas

• Geef de kinderen veel autonomie. Toon interesse in de boekvoorkeuren van je leerlingen en laat ze zo vaak mogelijk zelfgekozen boeken en teksten lezen. Begeleid ze eventueel bij het kiezen door vragen te stellen over het soort boek dat het kind zou willen lezen. Zoek op basis van de antwoorden samen een passend boek.
• Maak van lezen (ook) een sociale bezigheid. Laat kinderen samen lezen, praat in de klas samen over boeken en lees veel voor. Ook in de midden- en bovenbouw!

Stap 2: Zorg voor leessucces voor ieder kind

Het is moeilijk om lezen leuk te vinden als je steeds struikelt over woorden in de les, of niets snapt van wat er in een tekst staat. Daarom is het belangrijk dat ieder kind vooruitgang boekt op zijn of haar eigen niveau. Niets werkt tenslotte zo motiverend als ergens goed in zijn!

Tips voor in de klas

• Laat alle kinderen – ook zwakkere lezers! – oefenen met teksten die nét boven hun kunnen liggen, en begeleid ze daarbij intensief. Zo ervaren kinderen dat ze steeds betere lezers worden. Een echte motivatieboost!
• Geef zwakkere leerlingen een voorsprong door middel van pre-teaching. Daarbij maken ze al voor de les kennis met de tekst. Dankzij deze voorbereiding slaat de klassikale instructie beter aan, waardoor de kinderen goed kunnen meedoen met de rest van de groep en sneller vooruitgang boeken.

Stap 3: Bied teksten die ertoe doen

Kinderen willen – natuurlijk – steeds begrijpen waaróm ze aan het lezen zijn. Omdat ze benieuwd zijn hoe een verhaal afloopt of hoe iets precies in elkaar zit, bijvoorbeeld. Lezen met een doel werkt het beste met originele en niet-versimpelde teksten. Die rijke teksten maken nieuwsgierig en helpen kinderen bij het uitbreiden van hun wereldkennis en woordenschat. Dat effect wordt nog eens versterkt als je thematisch te werk gaat. Je bouwt zo steeds verder op de kennis die leerlingen al eerder hebben opgedaan. En dat draagt flink bij aan – jawel – de leesmotivatie!

Tips voor in de klas

• Daag je klas uit met spannende, onbekende thema’s. Aan jou om hun horizon te verbreden!
• Werk met uiteenlopende soorten teksten. Van dagboekfragment tot nieuwsbericht, en van interview tot kort verhaal. Juist die veelzijdigheid maakt lezen leuk.

Bouw met Atlantis aan stevig leesonderwijs

Zestig procent van de Nederlandse leerlingen geeft aan alleen te lezen als het moet. Dat gebrek aan leesmotivatie is dodelijk voor hun leesvaardigheid. Leesmethode Atlantis wil daar verandering in brengen. Om dat te bereiken zijn de drie stappen voor beter leesonderwijs volledig verwerkt in de pijlers van Atlantis: een sterke leescultuur in de klas, leessucces voor ieder kind én teksten van hoge kwaliteit. In de lessen versterken begrip, plezier en techniek elkaar voortdurend, waardoor lezen leuk wordt en steeds sneller en gemakkelijker gaat.

• leesplezier – dé basis voor leessucces – staat voorop
• veel autonomie: kinderen kiezen zelf welke tekst ze lezen
• thematisch werken met rijke teksten rondom interessante thema’s
• veel mogelijkheden tot differentiatie, dus leessucces voor ieder kind